Geestelijke gezondheidszorg (GGZ) is er voor iedereen die psychische hulp nodig heeft, van lichte klachten tot ernstige problemen. Voor jongeren valt de zorg meestal onder de Jeugdwet en wordt geregeld door de gemeente, voor volwassenen wordt GGZ vergoed vanuit de basisverzekering (meestal met eigen risico, behalve voor huisarts-POH-GGZ).
Wanneer krijg je toegang tot GGZ?
Je hebt een verwijzing nodig van een:
- Huisarts.
- Specialist.
- Jeugdarts.
- Andere deskundige.
Bij jongeren is de huisarts vaak het eerste aanspreekpunt. Voor volwassenen regelt de huisarts de toegang tot zowel Basis- als Gespecialiseerde GGZ via de verwijzing.
Soorten GGZ
Welke psychische hulp wordt er gedekt in de Basis GGZ?
De Basis GGZ biedt hulp bij lichte en matige psychische problemen, zoals angst, depressie of stressklachten. Je kunt ondersteuning krijgen via:
- E-health programma’s.
- Gesprekken met een psycholoog, psychiater of psychotherapeut of een combinatie van deze behandelingsvormen.
Vergoeding: volwassenen betalen via de basisverzekering (meestal met eigen risico). Voor jongeren tot 18 jaar valt GGZ meestal onder de Jeugdwet en wordt het vergoed door de gemeente.
Welke psychische hulp wordt er gedekt in de gespecialiseerde GGZ?
De Gespecialiseerde GGZ is bedoeld voor ernstige en complexe psychische problemen. Dit kan bestaan uit intensieve therapie, behandeling binnen een instelling, begeleiding of gespecialiseerde verpleegkundige zorg.
Vergoeding: volwassenen krijgen deze zorg vanuit de basisverzekering (meestal met eigen risico). Jongeren krijgen deze zorg vanuit de Jeugdwet. Ouders kunnen soms een eigen bijdrage moeten betalen. Vraag bij de gemeente welke kosten eventueel voor eigen rekening zijn.
Welke psychische hulp wordt er gedekt in de Jeugd GGZ?
Kinderen onder de 18 jaar met psychische klachten kunnen terecht bij de Jeugd GGZ, dat zowel Basis- als Gespecialiseerde GGZ omvat. De huisarts of praktijkondersteuner is meestal het eerste aanspreekpunt. Zij beoordelen de situatie en verwijzen door naar de juiste vorm van zorg.
Druk op GGZ neemt toe
De wachttijden in de GGZ nemen toe door een tekort aan behandelaren, zwaardere problemen, meer psychische klachten bij jongeren en administratieve druk bij aanbieders. Alle behandelgroepen overschrijden de maximale wachttijden die zorgaanbieders en zorgverzekeraars hebben afgesproken. De Treeknorm (acceptabele wachttijd) van vier weken voor aanmelding en tien weken voor behandeling wordt daardoor vaak niet gehaald.
Verbeterde Wachttijden GGZ in 2026
Vanaf 2026 moeten zorgaanbieders de datum van verwijzing vastleggen en op de factuur zetten. Zo krijgt de NZa een duidelijker beeld van de wachttijden, met minimale extra administratie. Zorgverzekeraars kunnen cliënten hiermee ook sneller helpen door ze door te sturen naar aanbieders met kortere wachttijd.
Tips voor sneller toegang tot de GGZ
Wachten op psychische hulp kan vervelend zijn. Met een paar stappen kun je vaak sneller de juiste zorg krijgen:
- Meerdere aanbieders benaderen: Informeer bij verschillende GGZ-instellingen naar beschikbaarheid.
- Huisarts om spoedindicatie vragen: Bij acute klachten kan de huisarts een spoedverwijzing regelen.
- E-health trajecten gebruiken: Onlineprogramma’s en therapieën kunnen sneller gestart worden en helpen wachttijd te overbruggen.
- Contact opnemen met gemeente of zorgverzekeraar: Soms kunnen zij doorverwijzen naar locaties met kortere wachttijden.
Conclusie
De toegang tot en vergoeding van GGZ-zorg verschillen voor jongeren en volwassenen. Met de maatregelen vanaf 2026, zoals transparante wachttijdregistratie en actieve bemiddeling door zorgverzekeraars, moet de zorg toegankelijker en sneller worden. Het is belangrijk om te weten waar jij terechtkunt voor de juiste hulp. Daarnaast helpt het om te kijken welke zorgverzekeraar het beste aansluit bij jouw wensen en behoeften. Vergelijk zorgverzekeringen op Verzekering.nl en kies en een die past bij jouw situatie.
Heb je meer vragen over zorgverzekeringen? Bekijk de FAQ voor antwoorden op de meest gestelde vragen.
