De aansprakelijkheid voor milieuschade kan zeer langdurig zijn. Omdat milieuschade vaak pas jaren na het ontstaan wordt ontdekt, kunnen bedrijven zelfs tientallen jaren later nog aansprakelijk worden gesteld. Dit maakt milieuschade een bijzonder risicovol aansprakelijkheidsgebied.
Wat zijn de civielrechtelijke verjaringstermijnen?
Volgens het Nederlands burgerlijk recht geldt:
- Een relatieve verjaringstermijn van 5 jaar: deze gaat lopen vanaf het moment dat de benadeelde weet van de schade en van de mogelijke veroorzaker.
- Een absolute verjaringstermijn van 20 jaar: deze geldt vanaf het moment waarop de schade is veroorzaakt.
In de praktijk worden deze termijnen bij milieuschade vaak opgerekt, omdat de schade pas jaren later zichtbaar wordt. Hierdoor ontstaat alsnog een lange periode waarin bedrijven juridisch aansprakelijk kunnen blijven.
Wat zegt het bestuursrecht over milieuaansprakelijkheid?
Bestuursorganen zoals gemeenten, provincies en waterschappen kunnen op basis van milieuwetgeving, waaronder de Wet milieubeheer en de Europese Richtlijn Milieuaansprakelijkheid (ELD), herstelmaatregelen opleggen aan bedrijven, soms decennia na het incident. In deze context gelden vaak géén verjaringstermijnen zoals in het civiele recht. Bij ernstige bodem- of waterverontreiniging kunnen bedrijven dus nog na tientallen jaren verplicht worden tot sanering of herstel.
Wat gebeurt er bij eigendomsoverdracht?
Milieuaansprakelijkheid vervalt niet automatisch bij de verkoop van een pand of bedrijfslocatie. Als later blijkt dat er milieuschade is ontstaan tijdens het gebruik door een eerdere eigenaar of huurder, kan die partij alsnog aansprakelijk worden gesteld. Zelfs bij meerdere overdrachten blijft de oorspronkelijke veroorzaker in beeld, mits de oorzaak aantoonbaar herleidbaar is.
Dekt een milieuschadeverzekering deze lange termijn?
Niet altijd. Verzekeraars hanteren vaak een meldingstermijn of sluiten verontreiniging die al vóór de ingangsdatum van de milieuschadeverzekering polis bestond (zogenoemde historische milieuschade) expliciet uit. Voor langdurige of vertraagd ontdekte schade is aanvullende dekking noodzakelijk. Controleer dus of jouw verzekering een clausule bevat voor:
- Historische milieuschade
- Langlopende aansprakelijkheidsclaims
- Schade die pas jaren na beëindiging van bedrijfsactiviteiten aan het licht komt
Conclusie
De aansprakelijkheid voor milieuschade kan tot ver in de toekomst doorwerken, soms zelfs tientallen jaren. Bedrijven die werken met milieubelastende stoffen of processen doen er verstandig aan om:
- Hun risico’s nauwkeurig te inventariseren
- Een sluitend milieubeleid te voeren
- Zich te verzekeren met een polis die rekening houdt met langetermijnaansprakelijkheid
Alleen dan ben je goed beschermd tegen schadeclaims die pas na jaren opduiken.